Aπό την Έλενα Αρώνη Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Η "μαγική" πρώτη ματιά - Το μυστικό πίσω από την έλξη
Σου άρεσε κάποιος με την πρώτη ματιά; Είναι φορές, που ερωτευόμαστε ή νιώθουμε μια ακαταμάχητη έλξη για κάποιον, από την πρώτη κιόλας φορά που θα συναντηθούν οι ματιές μας. Τελικά, κάτι ήξεραν οι παλιοί που συνήθιζαν να λένε, "από τα μάτια πιάνεται"...
Ποιο είναι το πραγματικό μυστικό πίσω από αυτή την μυστηριώδη έλξη... πίσω από τη "μαγεία" της πρώτης ματιάς...;
Η έλξη...
Από μικροί ακούγαμε, αρχικά κυριολεκτικά, πως δεν πρέπει να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλο. Με τα χρόνια η συμβουλή αυτή επεκτάθηκε, μεταφορικά, πλέον, σ' όλα τα ζητήματα της ζωής μας. "Να κοιτάς πίσω από την "κουρτίνα", πίσω από την επιφάνεια... να μην κρίνεις κάποιον ώσπου να τον γνωρίσεις καλά".
Αδιαμφισβήτητα λογικό, αλλά, πείτε μου αλήθεια, ποιός δεν εξακολούθησε να δέχεται μέσα σου εκείνη την ορμητική αίσθηση, την ανεξάρτητη από τις σοφίες του μυαλού και τις συμβουλές των μεγαλύτερων, που τον καλεί να σχηματίσει αμέσως άποψη, κάθε φορά που κοιτάζει ένα πρόσωπο;
Όχι μόνο εσύ... Και αυτοί οι ίδιοι που σου έμαθαν να δίνεις χρόνο πριν κρίνεις, δεν ξεφεύγουν από την στιγμιαία απόφαση της πρώτης ματιάς.
Δεν είναι θέμα υποκρισίας, σοβαροφάνειας ή επίδειξης γνώσεων και ωριμότητας. Είναι ότι το μυαλό σου ασπάζεται κάτι που τα γονίδιά σου αγνοούν επιδεικτικά.
Έχει φοβερή εμφάνιση... γιατί, όμως, δεν σε συγκινεί;
Πόσες φορές συνάντησες κάποιον και αισθάνθηκες μια ξαφνική συναισθηματική εγρήγορση, μια περίεργη βιασύνη, μια αναστάτωση, είτε για καλό... είτε για το αντίθετο;
Υπήρξαν κάτι στιγμές που ένιωσες τόσο άβολα και δυσαρμονικά, ενώ βρισκόσουν κοντά σε κάποιον, ώστε δεν μπορούσες να μείνεις ούτε λεπτό παραπάνω στον ίδιο χώρο.
Μπορεί να είσαι στο πρώτο σου ραντεβού με ένα αρκετά εμφανίσιμο άτομο και ενώ βλέπεις κι εσύ πως είναι μια χαρά, κάτι μέσα σου δεν λέει να πειστεί, ακόμα κι αν δεν έχει προλάβει να σε απογοητεύσει τίποτα στον χαρακτήρα του. Δεν είναι τίποτα άλλο από τα γονίδιά σου, που δουλεύουν ακούσια και από την πρώτη κιόλας ματιά κάνουν τα δικά τους σχέδια για σένα. Και, σ' αυτή την περίπτωση, φαίνεται πως αποφάσισαν να "κλωτσήσουν". Ό,τι κι αν κάνεις δεν μπορείς ούτε να τα κοροϊδέψεις, ούτε να τα αγνοήσεις.
Τι λέει η επιστήμη...
Οι ψυχολόγοι διαπιστώνουν πως εμείς οι άνθρωποι αντιδρούμε ενστικτωδώς, τόσο άμεσα απέναντι στα πρόσωπα, που ίσως η λογική να μην έχει τον χρόνο να επέμβει στις αντιδράσεις μας. Κάτι σαν το φτέρνισμα ή την ανατριχίλα που νιώθουμε όταν κρυώνουμε.
Δεν μπορούμε, λοιπόν, με τίποτα να εκλογικεύσουμε αυτό που νιώθουμε και ρίχνουμε το "φταίξιμο" στα ανθρώπινα ένστικτά μας. Αυτά τα... ένστικτα, είναι που μας βοηθούν να επιλέξουμε τους φίλους με τους οποίους νιώθουμε άνετα και βέβαια τον κατάλληλο για εμάς σύντροφο. Έχεις καταλάβει, λοιπόν, πως πάντα υπάρχει αυτό το κάτι παραπάνω, πέρα από μια καλή εμφάνιση και πριν γνωρίσεις τον χαρακτήρα κάποιου/ας, που ουσιαστικά σε "τραβάει" σε εκείνον/η.
Τα χαρακτηριστικά του προσώπου
Δεν υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ χαρακτηριστικών προσώπου και χαρακτήρα. Ίσως, οι φυσιογνωμιστές, μπορούν να μας δώσουν τα φώτα τους, αλλά θα κρίνουν πάλι κατά προσέγγιση, γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός, σαν το δαχτυλικό του αποτύπωμα. Κάποιος που μοιάζει καλός ή κακός, μόνο από το πρόσωπό του, δεν είναι απαραίτητα και το αντίστοιχο ως χαρακτήρας. Ακόμα, όμως, κι αν το γνωρίζουμε καλά, δεν μας σταματά από το να κρίνουμε ανθρώπους απ' την πρώτη ματιά (κι ας μην το λέμε).
Μπορεί να μην έχει να κάνει με την εμφάνιση ή την ομορφιά, αλλά βλέποντας κάποιον, έχουμε την τάση να αποφασίζουμε πολύ γρήγορα το αν πληροί τις ανάγκες μας, όπως συμπάθεια, οικειότητα, ζεστασιά, ακόμα κι αν δεν έχουμε ανταλλάξει ούτε μια λέξη μαζί τους. Μοιάζουμε λες και είμαστε όλοι, χωρίς καμιά εξαίρεση, προγραμματισμένοι να βγάζουμε συμπεράσματα πολύ γρήγορα και χωρίς να πολυσκεφτόμαστε. Ας θυμηθούμε απλά την πρώτη μας μέρα ως φοιτητές. Δεν ξέραμε κανέναν, αλλά καταλήξαμε να μιλάμε, να κάνουμε παρέα και να βγαίνουμε με κάποια άτομα, όλη τη χρονιά και πιθανόν ακόμα και σήμερα να τα λέμε ή να βλεπόμαστε με μερικούς. Πόσους από αυτούς δεν εγκρίναμε με την πρώτη ματιά, να γίνουν παρέα μας;
Μελετώντας τα πρόσωπα...
Ερευνητές κάλεσαν μερικούς ανθρώπους να κοιτάξουν διαφορετικά πρόσωπα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, για ένα δέκατο του δευτερολέπτου, μισό δευτερόλεπτο ή ένα ολόκληρο δευτερόλεπτο.
Μετά από κάθε εμφάνιση και εξαφάνιση του κάθε πρόσωπου στην οθόνη, οι παρατηρητές σημείωναν αν έβρισκαν το πρόσωπο που είδαν, αξιόπιστο ή όχι, συμπαθές ή όχι και πόσο σίγουροι ήταν με το συμπέρασμά τους.
Διαπιστώθηκε, ότι ακόμα κι όταν τους δινόταν περισσότερος χρόνος, δεν άλλαζε η απόφασή τους, απλώς γίνονταν πιο σίγουροι για τις απαντήσεις τους. Το μυαλό βιώνει μια ταχύτατη γνωστική λειτουργία κατά τη λήψη γρήγορων αποφάσεων, ειδικά όταν πρόκειται για τις πρώτες μας εντυπώσεις. Οι ερευνητές δεν ξέρουν τον ακριβή λόγο, αλλά θεωρούν πιθανότερο πως υπάρχει ένα μέρος του ανεξερεύνητου εγκεφάλου μας με το οποίο συνδέονται οι αποφάσεις που παίρνονται γρήγορα, αλλά συγχρόνως με σιγουριά.
Υποστηρίζουν επίσης, ότι η πρώτη εντύπωση μπορεί να βοηθήσει να προσελκύσουμε ανθρώπους, αλλά ο ορθολογισμός έρχεται, αργά ή γρήγορα, να "βάλει τα γυαλιά" στη διαισθητική απόφασή μας. Όσο περνά ο καιρός, γνωρίζουμε τους ανθρώπους βαθύτερα και αναπτύσσουμε καλύτερη αντίληψη γι' αυτούς, βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα και εμπειρίες ζωής.
Οι μελέτες δεν μπορούν ακόμα να εντοπίσουν και να παρουσιάσουν ποιο μέρος του προσώπου οδηγεί σε συγκεκριμένα συμπεράσματα, αλλά το πιο πιθανό είναι η συμμετρία και οι αναλογίες των χαρακτηριστικών.
Έτσι, την επόμενη φορά που θα "κολλήσεις" με κάποιον και θα νιώσεις αμέσως μια περίεργη έλξη, ή, αντίθετα, θα αισθανθείς πως απεχθάνεσαι κάποιο πρόσωπο, θα ξέρεις πως τα γονίδιά σου κάνουν πάλι τη δουλειά τους.
Κι αν ερωτευτείς κεραυνοβόλα, ή σου αρέσει κάποιος από την πρώτη πρώτη ματιά, μην προσπαθήσεις να το εξηγήσεις με δεύτερες σκέψεις, γιατί είναι πολύ μεγάλη η πιθανότητα αυτό το πρόσωπο να συνεχίσει να σου αρέσει, για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον)! Ο Ελύτης είχε πει πως "την μαγεία δεν την πιάνεις με την ερμηνεία της μαγείας, πόσο μάλλον με την περιγραφή της ερμηνείας της μαγείας… Ή κελαηδάς ή σωπαίνεις… Δεν λες: Αυτό που κάνω είναι κελαηδητό!" Κάπως έτσι είναι και η "μαγεία" της πρώτης ματιάς. Δεν χρειάζεται εξήγηση... μόνο δύο κατάλληλους πόλους για να ενεργοποιηθεί...
